دختری که چشمان غمگین دارد باید حدود 10 یا 12 سال داشته باشد. او در حالی که به دوربین تلفن خیره می شود به سختی حرکت می کند. هر وقت حرکت می کند، حرکاتش کند و کند است. مردی که در حال فیلمبرداری از این ویدیو است، او را می بیند و با خوشحالی فریاد می زند.
“یکی اینجا هست!” اینجا یکی هست!»
اما هیچ کس در اطراف نیست، فقط نور سربی و سکوت برف است. آنها جایی در جنوب شرقی ترکیه هستند، منطقه ای که به تازگی توسط دو زمین لرزه 7.8 و 7.5 ریشتری ویران شده است.
مرد به دختری نزدیک می شود که بدنش از قفسه سینه به پایین توسط بتن فروریخته چسبانده شده است. معلوم است که همدیگر را نمی شناسند.
“آیا تشنه ای؟” او می پرسد.
دختر پاسخ می دهد: “سرما خورده ام.” برادرم هم اینجاست.
“میتونی حرکت کنی؟”
دختر ضعیف پاسخ می دهد: نه. حتی با صدای محو شده اش، بالاخره توانسته خود را به گوش دیگران برساند. اما امیدی در چشمانش نیست. نیم روز از اولین زلزله ساعت 4 صبح می گذرد. به زودی دوباره عصر می شود.
“آیا می توانید پاهای خود را حرکت دهید؟”
دختر با صدای آرامی که درک آن سخت است، می گوید: «خیلی سخت است». اکنون حالت جدیدی در چهره او دیده می شود، انگار چیزی را پنهان می کند یا از یک نقص شخصی خجالت می کشد.
برفی که در طول شب و صبح به صورت متناوب باریده است، آرام آرام غم و اندوه زلزله، مردگان و جان باختگان، ویرانه های خانه های دو تا سه طبقه و بلوک های 15 تا 16 طبقه را می کشد. که در طول چند ثانیه در شب فرو ریخت.
ما می توانیم احساس کنیم که مردی که با تلفن خود فیلم می گیرد، مطمئن نیست که چه کاری انجام دهد. او به تنهایی نمی تواند دختر را از آن توده بتن تنگ و وحشتناک رها کند. هر دو ساکت می شوند.
چشمان دختر شروع به برق زدن می کند. هر خستگی، هر درد روی هر چهره ای نوشته شده است.
“تو همین جا بمون. من میرم ازت کمک بگیرم ما شما را از آنجا بیرون می آوریم.»
اما مرد نامطمئن به نظر می رسد. این محله که در اثر زلزله با خاک یکسان شده، احتمالاً دور از مرکز شهر قرار دارد. از آنجایی که خیابان‌ها و پل‌ها تماماً ویران شده‌اند، هنوز کمکی در راه نیست. بعید است که به این زودی ها اینجا باشد.
برخی از کسانی که در اینجا زندگی می کنند، که ممکن است زنده از خانه های ویران شده خود به شب تاریک و برفی بروند، باید به جای دیگری رفته باشند تا از سرما سرپناهی پیدا کنند. اما ممکن است به جز دختر و برادرش، هیچ کس دیگری در خانواده اش زنده نمانده باشد و بنابراین هیچ کس به دنبال او نباشد.
“نرو!” کودک گرفتار در نهایت می گوید.
“باید برم ولی برمیگردم!” مرد می گوید “من تو را فراموش نمی کنم. من می روم کمک بگیرم.”
می توان گفت که دختری که بیش از نیم روز را به تنهایی در اینجا گذرانده است، از قبل خود را برای مرگ آماده می کند و دیگر قدرتی برای مخالفت ندارد.
با این حال، او دوباره می گوید: «نرو!»، صدایش مثل زمزمه ضعیف است.
“من میرم ازت کمک بگیرم!” مرد می گوید، و اگرچه صدایش این بار بلندتر است، اما ما نمی توانیم او را کاملاً باور کنیم.
اینجاست که ضبط تلفن او به پایان می رسد. نمی دانیم که او توانسته کمک بگیرد یا خیر. او یکی از صدها التماس ناامیدانه و اکانت اول شخص بود که آن روز اول تماشا کرده بودم و ساعت ها روی صفحه نمایشم چسبیده بود. مانند بسیاری دیگر، مردی که این دختر کوچک به دام افتاده را ضبط کرده بود، این ویدئو را بدون هیچ توضیحی در توییتر منتشر کرد.
منتظر ویدیوی دیگری بودم که دختر محبوس شده را در حال نجات دادن نشان می داد، اما نیامد.
یافتن کمک آنقدرها هم که مردی که تلفن همراه دارد فکر می‌کرد آسان نیست. بر اساس آمار منتشر شده از سوی ایالت، حدود 7000 ساختمان در این منطقه آسیب دیده یا تخریب شده اند. این زلزله سوریه را نیز لرزاند. همانطور که تعداد واقعی قربانیان احتمالاً بسیار بیشتر از آن چیزی است که گزارش شده است (آخرین ارقام می‌گویند تعداد کشته‌ها اکنون بیش از 23000 نفر است)، تعداد واقعی ساختمان‌های فروریخته نیز احتمالاً بسیار بیشتر است. با بسته شدن جاده‌ها و کار نکردن تلفن‌های همراه به‌خاطر قطع برق و شلوغی شبکه‌ها، اطلاعات کمی در مورد آنچه در شهرهای کوچک‌تر استان می‌گذرد وجود دارد. در توییتر و در شبکه های اجتماعی پست هایی را می بینیم که نشان می دهد برخی از روستاها به طور کامل ویران شده اند. اما آیا این حقیقت دارد؟
این بزرگترین زمین لرزه ای است که در بیش از 80 سال گذشته ترکیه را لرزاند. این چهارمین زمین لرزه بزرگی است که از بچگی از نزدیک یا دور تجربه کرده ام. پس از زلزله مرمره در سال 1999 که بیش از 17000 نفر را کشت، به یالووا رفتم، یکی از شهرهایی که توسط آن فاجعه ویران شده بود. ساعت‌ها در میان ویرانه‌های بتنی سرگردان بودم، احساس گناه و مسئولیت داشتم، و به این فکر می‌کردم که حداقل می‌توانم کمک کنم تا بخشی از آوارها را پاکسازی کنم، اما بدون اینکه اصلاً بتوانم به کسی کمک کنم، به خانه برگشتم. منظره تماشایی آن روز همراه با ناامیدی و اندوهی که میخواهم فراموش کنم اما هرگز موفق نشده ام با من ماند.
اکنون این تصاویر توسط تصاویر جدید و در عین حال بسیار آشنا پر شده است. حس درماندگی در حال خرد شدن است.
با آسیب دیدگی فرودگاه‌ها و صعب العبور بودن جاده‌ها، حتی گروه‌های رسانه‌ای ساعت‌ها طول کشید تا به چندین شهر بزرگ برسند که زلزله به مناظر جهنمی تبدیل شده است. نیم روز پس از فاجعه، آنها به آن خیابان های برفی، بارانی و بادخیز رسیدند تا خود را با میلیون ها نفری که با عصبانیت منتظر کمک بودند، ببینند. بر اساس آمار اعلام شده از سوی دولت ترکیه، 13.5 میلیون نفر در این منطقه تحت تاثیر این زلزله قرار گرفته اند. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، تا 23 میلیون نفر در ترکیه و سوریه ممکن است مبتلا شوند.
این فاجعه به ابعاد واقعاً آخرالزمانی رسید که 9 ساعت پس از اولین زمین لرزه 7.8 ریشتری که در نیمه های شب رخ داد، زلزله ای به بزرگی 7.5 ریشتر به وقوع پیوست. این زلزله دوم که مرکز آن در حدود 60 مایلی زمین لرزه اول بود، میلیون ها نفر را که در اثر پس لرزه های زمین لرزه اول به بیرون رانده شده بودند مجبور کرد شاهد صحنه های وحشتناک آشکار باشند. جمعیت در جست‌وجوی کمک یا غذا در خیابان‌ها پرسه می‌زدند، آجر به آجر، با دستان خالی، ویرانه‌های بلوک‌های چند طبقه را که به آوار تبدیل شده بود، غربال می‌کردند یا به دنبال فضایی گرم و سرپوشیده بودند که در آن پناه بگیرند. آنها اکنون شروع به فیلمبرداری از ویرانی در تلفن های خود کردند و فریاد می زدند “اوه، خدای من، اوه، خدای من”، زیرا در عرض چند ثانیه، ساختمان پس از ساخت و ساز مانند خانه ای از کارت فرو ریخت و تنها کوه هایی از گرد و غبار باقی ماند.
بسیاری از مردم این تصاویر ترسناک وحشتناک را در شبکه های اجتماعی منتشر کرده اند، بدون اینکه کامنت، توضیح یا حتی چند کلمه همراه با آنها باشد. با انجام این کار، آنها دو پیام ارسال می کنند. اولین مورد چیزی است که در شوک آنها آشکار شد: مقیاس خیره کننده و خیره کننده فاجعه. دوم احساس مهجوریت و ناامیدی است که در کل کشور احساس می شود و به اندازه خود زلزله دلخراش است.
این صحنه های آخرالزمانی به یکباره روحیه تند و زننده همبستگی و کمک متقابل را به وجود آورده است و غریزه مردم را برای اشتراک گذاری، جمع آوری شاهدان، به جای گذاشتن اثر و شنیدن صدایشان برانگیخته است. در مرکز پر از آوار هر شهر بزرگ، هر کسی که به میکروفون یک خبرنگار دسترسی داشته باشد، به نظر می‌رسد فریاد می‌زند: «اینجا فیلم بگیرید، اینجا فیلم بگیرید، ما به کمک نیاز داریم، ما به غذا نیاز داریم، دولت کجاست، تیم‌های نجات کجا هستند؟»
کمک‌ها ارسال شده است، اما کامیون‌های مملو از مواد برای ساعت‌ها در جاده‌های مسدود صدها مایل دورتر از مناطق آسیب‌دیده گیر کرده‌اند. مردمی که خانه‌ها، خانواده‌ها، عزیزان‌شان، هر آنچه را که تا به حال یافته‌اند از دست داده‌اند که هیچ‌کس برای مقابله با آتش‌سوزی‌های شروع شده در شهرهایشان کاری انجام نمی‌دهد. و بنابراین آنها مسیر هر وسیله نقلیه رسمی، پلیس یا کارمند دولتی را که می توانند پیدا کنند مسدود می کنند و شروع به تظاهرات می کنند. من هرگز مردم ما را اینقدر عصبانی ندیده بودم.
با نزدیک شدن به غروب روز دوم، صداهایی که از توده‌های آوار و بتن می‌آیند ضعیف‌تر می‌شوند و مردم در خیابان‌ها به وحشت عادت می‌کنند. جمعیت در مقابل وانت هایی که نان و غذا توزیع می کنند شروع به تجمع می کنند. اما خشم، تلخی، احساس ناامیدانه غافل شدن بی‌خبر باقی می‌ماند.
روز بعد، از پست‌های رسانه‌های اجتماعی متوجه می‌شوم که پزشکانی هستند که برای کمک به برخی از شهرهای بزرگ‌تر که در این زلزله ویران شده‌اند، مسافت طولانی را طی می‌کنند، اما به نظر می‌رسد هیچ مرجعی وجود ندارد، هیچ‌کس مسئولیت هدایت تلاش های خود را در بدو ورود. در تاسف وحشتناک مردم، حتی برخی از بیمارستان های دولتی فرو ریخته اند.
دو روز بعد کمک هایی به مراکز شهرهای اصلی می رسد. اما برای بسیاری از مردم، خیلی کم و خیلی دیر است.
اورهان پاموک در سال 2006 برنده جایزه نوبل ادبیات شد. آخرین رمان او “شب های طاعون” است. این مقاله توسط اکین اوکلاپ از ترکی ترجمه شده است.
تایمز متعهد به انتشار است تنوع حروف به سردبیر مایلیم نظر شما را در مورد این مقاله یا هر یک از مقالات ما بدانیم. در اینجا برخی از نکات. و این هم ایمیل ما: [email protected].
بخش نظرات نیویورک تایمز را دنبال کنید فیس بوک، توییتر (@NYTopinion) سوگند اینستاگرام.
